एजेन्सी । पूर्व मेजरद्वारा प्रकाशित नयाँ पुस्तकमा काश्मीर द्वन्द्वमा पाकिस्तानको भूमिका रहेको खुलासा इस्लामावाद ।
“अक्टोबर २६ १९४७ मा पाकिस्तानी सेनाले बारामुला क्षेत्र कब्जा गर्यो । जसमा १४ हजारमध्ये तीन हजारमात्रै बाँच्न सफल भए । जम्मु काश्मीरका महाराजा हरि सिंहले दिल्लीलाई सहयोगका लागि पत्र पठाउँदा पाकिस्तानी सेना ३५ माइलको दूरीमा आक्रमणको तयारीमा थियो,” यो हालसालै प्रकाशित एक पुस्तकको अंश हो ।
पाकिस्तानी मेजर जनरल (अवकाशप्राप्त) अकबर खानले लेखेको पुस्तक ‘काश्मीरमा छापा’ प्रकाशित भएको छ । पाकिस्तानले जम्मु काश्मीरको गुलमर्ग हमलाको दशकौंपछि प्रकाशित पुस्तकमा काश्मीर द्वन्द्वमा पाकिस्तानको प्रत्यक्ष भूमिका रहेको स्वीकार गरिएको छ ।
काश्मिरमा पाकिस्तानको आक्रमकणबारे सानो-सानो विवरण पनि उल्लेख गरिएको पुस्तकमा उनले संकटको सुरुवात लाहोर र पिण्डीबाट सुरु भएको उल्लेख गेका छन् । उनले लेखेका छन्, “सन् १९४७ को सेप्टेम्बरको सुरुमा उनलाई मसलम लीग (सत्ताधारी राजनीतिक दल) का तत्कालीन नेता मियाँ इफ्तिखरुद्दीनले काश्मीर कब्जा गर्ने योजना तयार गर्न आग्रह गरेका थिए । अन्ततः मैले ‘काश्मीर भित्रको सशस्त्र विद्रोह’ शीर्षक अन्तर्गत एउटा योजना प्रस्तुत गरेका थिए ।
“पाकिस्तानले खुला हस्तक्षेप वा आक्रमण स्पष्ट रूपमा अवाञ्छनीय भएको हुनाले कश्मीरीहरुलाई आन्तरिक रुपमा सुदृढ पार्न हाम्रो प्रयासमा केन्द्रित हुनुपर्ने प्रस्ताव गरिएको थियो – र साथसाथै काश्मीरमा सशस्त्र नागरिक वा सैन्य सहयोगको आगमनलाई रोक्न पनि कदम चालिनुपर्यो, ” खानले भने। संकटमा शीर्ष नेतृत्वको भूमिकाको प्रमाण दिँदै उनले भने, “मलाई पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री श्री लियाकत अली खानसँगको सम्मेलनका लागि लाहोर बोलाइएको थियो।
त्यहाँ पुगेपछि मैले सबैभन्दा पहिले प्रान्तीय सरकार सचिवालयमा पञ्जाब सरकारका मन्त्री सरदार शौकत हयात खानको कार्यालयमा प्रारम्भिक सम्मेलनमा भाग लिनुपरेको थियो । मैले मेरो प्रस्तावित योजनाका प्रतिलिपिहरू कसैको हातमा देखें … ।” “अक्टुबर २२ मा, पाकिस्तानी सेनाले सीमा पार गरेर अक्टोबर २४ मा मुजफ्फराबाद र डोमेलमाथि आक्रमण गरे । जहाँ डोग्रा सेनाले भाग्नुपर्यो । भोलिपल्ट यी सेनाहरू श्रीनगरबाट अगाडि बढे र उरीमा डोग्राहरुले फेरि कब्जा गरे…। अक्टोबर २७ मा भारतले हस्तक्षेप गरी काश्मीरमा सेना पठायो, ”उनले लेखेका छन् ।
यसैबीच, अक्टोबर २७ को साँझ पाकिस्तानका प्रधानमन्त्रीले काश्मीरको अधिग्रहण र भारतको सैन्य हस्तक्षेपले उत्पन्न भएको अवस्थालाई विचार गर्न लाहोरमा एउटा सम्मेलन गरेका थिए । “प्रधानमन्त्रीले काश्मीरको सुलभता र भारतको सैन्य हस्तक्षेपले उत्पन्न भएको अवस्थालाई विचार गर्न लाहोरमा एक अनौपचारिक सम्मेलन गर्नुभयो ।
यस सम्मेलनमा कर्नल ईस्कन्दर मिर्जा (तत्कालीन रक्षा सचिव, पछि गभर्नर-जनरल हुन्), चौधरी मोहम्मद (तत्कालीन महासचिव, पछि प्रधानमन्त्री भए), अब्दुल कयूम खान, तत्कालीन प्रमुख पनि उपस्थित थिए। सीमान्त प्रदेशका मन्त्री र पञ्जाबका तत्कालीन सीएम नवाब ममदोत, ब्रिगेडियर स्लेयर खान र मलाई पनि आमन्त्रित गरिएको थियो,” लेखकले लेखे । उनले अझै भने, “यस सम्मेलनमा मैले प्रस्ताव गरे कि जम्मूलाई त्यहाँबाट हटाउनका लागि एउटै मात्र बाटो रोकिनुपर्दछ । जहाँ भारतले उपत्यका र बाँकी काश्मीरमा सुदृढीकरण पठाउन सक्छ ।
मैले सेनालाई यस उद्देश्यका लागि प्रयोग गर्न वा सरकारले यसमा संलग्न हुनुपर्दछ भन्ने सुझाव दिइन । मैले मात्र सुझाव दिए कि आदिवासीहरूलाई प्रयास गर्न दिइन्छ । मलाई लाग्यो कि प्रत्येक एक हजारमध्ये तीन लश्कर प्रयोग गर्नुपर्छ ।” पुस्तकमा उनले यो पनि प्रमाणित गरे कि पाकिस्तानी सेनाले काश्मिरमा विभिन्न आक्रमणमा आदिवासी सेनासँग मिलेर काम गरेको छ । पूर्व मेजरद्वारा प्रकाशित नयाँ पुस्तकमा काश्मीर द्वन्द्वमा छ
